Trang Hạ và tâm trạng Văn học mạng

 

Gặp Trang Hạ ư? Đó không phải là chuyện khó. Nhưng để được cùng tranh luận, giao lưu với chị và chứng kiến tính cách nóng, những tâm trạng khác nhau của chị thì không phải lúc nào cũng có cơ hội.
Và cơ hội đó đến vào ngày chị cho ra mắt vanhocmang.net.
Thực ra thì tôi mới chị gặp chị vài lần nhưng đây mới là lần đầu tiên được trực tiếp trao đổi với chị. Vinh hạnh ở chỗ, chị đặt Tinnhanhblog ngang hàng với các tờ báo và mời tôi đại diện đến dự lễ ra mắt của Vanhocmang.net, một website mà chị và những nhà "văn mạng" lập nên.
Và tất nhiên với lời mời như thế, tôi dĩ nhiên không thể từ chối.

Hai cuốn sách Trang Hạ tặng TinNhanhBlog

Đối với Trang Hạ, việc 360 chính thức đóng cửa là cú hích cuối cùng cho việc vanhocmang.net ra đời. Lý do bởi ý tưởng này đã được chị nung nấu được 2 năm rồi. Nhưng vì lý do này, lý do khác, vanhocmang cứ bị khất lần ngày ra mắt. Để rồi chỉ còn cách vài ngày trước khi 360 đóng cửa, từ Trang Hạ cho đến những tác giả có tác phẩm đăng tải trên vanhocmang, kỹ thuật viên mới cuống cuồng lên làm và ra mắt cư dân mạng.
Tuy nhiên, như chị chia sẻ thì sự "vội vàng" đó không đồng nghĩa với chất lượng thấp. Hơn 300 tác phẩm đáng đọc đã được cập nhật, hàng trăm tác phẩm khác đang sẵn sàng "vào lò". Không chỉ vậy, với sự hỗ trợ của FPT, Trang Hạ cho rằng vanhocmang.net đã đủ sức sống trên mảnh đất online.

Tâm trạng như đang hát chứ không phải diễn thuyết

Mặc dù chương trình chỉ có 30 phút cho việc trao đổi, giải đáp các thắc mắc của báo chí, nhưng với vấn đề liên quan đến Văn học mạng thì dường như không bao giờ có đủ thời gian. Các vấn đề liên tục được Tuổi trẻ, Phụ nữ, Quân đội nhân dân... đặt ra và câu hỏi này tiếp nối câu hỏi khác chỉ bởi văn học mạng vẫn là một cái gì đó mới, lạ đối với những người thực sự quan tâm tới văn học.

Một số vấn đề nhạy cảm đã được đặt ra. Bản quyền và thu nhập cho các tác giả sẽ thế nào? Trang Hạ lập tức giải đáp bằng những ví dụ ở nước ngoài với những "nhà văn mạng" đang sống được bằng bản quyền và nhuận bút. Tất nhiên điều đó khó, hay ít nhất là chưa thể xảy ra ở Việt Nam. Nhưng về lâu về dài, điều đó có thể được thực hiện bằng một số biện pháp có liên quan đến kỹ thuật.

Chăm chú theo dõi NamND trả lời các vấn đề liên quan đến kỹ thuật

Thực tế thì ở Việt Nam cũng đã có những biện pháp thu tiền cư dân mạng thông qua các dịch vụ. Có thể như Cyword bằng cách mua hạt dẻ. Hay với 1 tin nhắn, bạn sẽ có những đặc quyền đối với nơi bạn đang tham gia hoạt động. Trong Văn học mạng, đặc quyền đó có thể là đọc bản gốc chưa qua chỉnh sửa, đọc toàn bộ bài viết hoặc có quyền chia sẻ, can thiệp chỉnh sửa nội dung...
Tất nhiên là người Việt Nam chưa quen với việc phải trả tiền cho những dịch vụ online. Nhưng với xu thế chung, điều này phải xảy ra. Hãy nghĩ rằng, việc bạn trả tiền đó là tôn trọng tác giả, tác phẩm chứ không phải người cung cấp dịch vụ đang lợi dụng người sử dụng.

Người của FPT hào hứng theo dõi

Có một câu hỏi mà rất nhiều nhà báo đặt ra, đó là định nghĩa thế nào là văn học mạng? Lập tức nó trở thành đề tài gây tranh luận sôi nổi trong khán phòng. Cho đến thời điểm này, có rất nhiều nhà văn vẫn có quan điểm cho rằng, chỉ cần đưa lên mạng thì đó là văn học mạng. Tôi không cho là vậy. Quan điểm của tôi là, nếu bạn cứ sáng tác theo phương thức truyền thống và sau đó đưa nó lên mạng để chia sẻ thì khi đó, internet sẽ chỉ là một phương tiện truyền tải văn học. Khi đó, internet cũng chỉ là một khâu trong quá trình xuất bản tác phẩm văn học, không thể là khâu quyết định tác phẩm đó có phải là văn học mạng hay không.
Tuy nhiên, tôi cũng hơi phân vân đối với định nghĩa khá sâu của Trang Hạ về văn học mạng. Theo chị, văn học mạng phải được sinh ra, phát triển, thăng hoa và tồn tại mãi cùng thế giới online. Thậm chí nội dung của tác phẩm còn có thể thay đổi theo góp ý của bạn đọc. Tác giả có thể sinh ra tác phẩm nhưng sự lớn lên của nó lại có thể phụ thuộc vào lượng người đọc, đối tượng quan tâm, góp ý về nội dung tác phẩm. Từ đó, tác giả sẽ có những định hướng, cách viết phù hợp với những đối tượng bạn đọc đó. Từ đó dẫn đến, không ai, thậm chí cả tác giả biết trước được cái kết của câu chuyện sẽ là như thế nào, câu chuyện sẽ đi đến đâu.

Say mê nói về văn học mạng

Tôi không phải là người biết nhiều về văn học. Nhưng quan điểm của tôi thì đã là một tác phẩm văn học thì bao giờ cũng phải có một cái cốt xuyên suốt. Cái cốt đó phản ánh tinh thần, suy nghĩ, lối viết của tác giả và đó là cái xây dựng nên tên tuổi của tác giả. Nếu có sự tác động liên tục từ ai đó đến cái cốt đó, liệu tác giả đó có còn là mình, tác phẩm đó có còn là đứa con tinh thần của tác giả hay không?
Tất nhiên, sự phát triển mạnh mẽ của internet đã khiến những cách viết, lối suy nghĩ, cách đọc... thay đổi theo. Nhưng nếu tác phẩm văn học mà thay đổi nhiều thế thì e rằng khó nhận quá.

Trang Hạ không né tránh bất cứ câu hỏi nào

Còn nhớ, năm 2007 tôi có đi dự buổi hội thảo "Có hay không văn học mạng" ở Hội nhà văn TP.HCM (nghe nói là một diễn đàn văn học đứng sau). Ở đó những cây bút cao tuổi, những quan chức trong nghề cứ ngồi để đặt câu hỏi lòng vòng với nhau là "Có hay không". Họ càng nói, càng đi vào bế tắc và tôi cảm thấy buổi hội thảo đó chỉ là cái cớ để diễn đàn văn học kia được nhắc đến chứ chưa phải là buổi hội thảo để trả lời các thắc mắc về sự tồn tại của văn học mạng. Và tất nhiên, sau cả buổi hội thảo, cái cần đúc rút ra là định nghĩa về văn học mạng không có. Lý do bởi, chính những người tổ chức hội thảo vẫn đang còn thắc mắc có hay không thì làm sao mà định nghĩa được nó.

Một phòng họp báo khá lạ bởi đây là... phòng học của Đại học FPT

Tôi nói vậy là có nguyên cớ của nó. Hiện nay một số website, diễn đàn tự nhận mình là nơi nuôi dưỡng và phát triển văn học mạng. Xin chưa vội nói đến cái tầm, cái cốt của những tác phẩm ở đó. Chỉ xin nói về cái định nghĩa thế nào là văn học mạng. Tôi dám đảm bảo rằng chưa có bất cứ website, diễn đàn nào có được một cái định nghĩa cụ thể (chưa nói đến chính xác). Chỉ riêng việc họ cứ tống hết những gì gọi là văn học lên mạng là không thể coi đó là văn học mạng được rồi.
Riêng đối với vanhocmang.net, ít nhất họ cũng đã có một định nghĩa riêng và những tác phẩm trên đó đang tuân thủ theo định nghĩa đó.

Dường như các vị khách mời không thiếu câu hỏi gửi đến blogger nổi tiếng như Trang Hạ

Tôi có vinh dự quen một vài nhà văn. Thi thoảng họ cũng có đưa tác phẩm của mình lên mạng hoặc nhờ tôi đưa chúng lên Tinnhanhblog. Mục đich thì có nhiều nhưng cảm giác của tôi là họ muốn thăm dò phản hồi của độc giả. Đó chính là cái khác của văn học mạng với văn học truyền thống. Sự phản hồi trực tiếp từ độc giả khiến tác giả có thể cảm nhận được ngay khả năng của mình. Tuy nhiên, nó hoàn toàn có thể đưa tác giả lên mây xanh và ngược lại, dìm họ tới tận cùng địa ngục.
Có một tác giả luôn cảm thấy sung sướng khi đưa các truyện ngắn của ông lên mạng. Lý do bởi nó đáp ứng đúng nhu cầu của những bạn đọc thích đọc kiểu thời sự, có chút giật gân. Nhưng ngược lại, một nhà văn khác tôi quen lại chỉ có thể gia nhập online trong thời gian ngắn. Không chỉ bởi văn của ông khó đọc (hơi liên quan đến chính trị), mà còn bởi nó dễ gây tranh cãi trong giới. Mà nói như Trang Hạ thì "biết thế nào rồi đấy", người trong giới khi đã không ưa nhau, tranh cãi với nhau thì mệt lắm. Và khi sự tranh cãi đó được internet truyền tải thì quả là khó khiến các nhà văn chấp nhận được.

Và ngược lại, Trang Hạ cũng đã có sẵn đáp án cho mọi câu hỏi

Có lẽ tôi hơi đi quá xa buổi ra mắt của Trang Hạ. Thôi thì trở lại với lễ ra mắt Văn học mạng và nghe vài lời chia sẻ của cô nàng suốt ngày cắm mặt vào máy vi tính này.

Tất nhiên là cũng có những lúc phải trau mày vì những câu hỏi hóc búa

Không phải vô cớ mà vanhocmang.net chọn ngày 13/7 làm ngày ra mắt. Theo giải thích của Trang Hạ, văn học mạng được cư dân mạng Việt Nam biết đến chủ yếu từ blog 360 của Yahoo. Và cũng từ đó, văn học mạng Việt Nam hình thành và phát triển (có lẽ dùng từ đang hình thành và phát triển thì đúng hơn). Chính vì vậy, khi 360 chết, giới blogger hoang mang, hỗn loạn, thì nguy cơ văn học mạng bị ảnh hưởng là tất yếu. Để tập hợp và duy trì sự sống của văn học mạng Việt Nam, 1 website như vanhocmang.net ra đời là điều tất yếu phải làm. Vấn đề ở đây sẽ là giải pháp.

Và lúc ngồi chờ đến lượt cũng phải nghĩ xem sẽ phải... đối phó thế nào với những câu hỏi tiếp theo

Qua rồi thời web 1.0, nói một cách dễ hiểu nhất là thời của độc giả thụ động tiếp nhận thông tin. Blog đánh dấu thời kỳ đầu của web2.0, tức là đã có sự cung cấp thông tin từ 2 phía. Chính vì vậy vanhocmang.net không thể chỉ là nơi tập hợp các tác phẩm văn học mạng để bạn đọc vào đó đọc rồi đi. Cần phải có sự chia sẻ, xây dựng và viết bài trực tiếp trên chính website này. Đó là điều mà đội ngũ kỹ thuật đang làm và những người làm nội dung của website đang hướng tới.

Khách mời đồng thời cũng là độc giả của Trang Hạ đến khá đông

Nhưng như Trang Hạ cho biết thì sẽ không có chuyện website này sẽ biến thành một weblog để mọi người viết gì thì viết. Sẽ có sự chọn lọc từ ban quản trị và quan trọng nhất là từ chính độc giả. Điều đó có thể được thực hiện bằng cách chỉ đăng tải các tác phẩm có chất lượng hoặc độc giả bầu chọn đánh giá các tác phẩm. Nếu tác phẩm không đạt được các tiêu chí về chất lượng, bài viết đó sẽ bị rơi vào 1 góc nào đó hoặc "cất vào trong kho" để nhường đất cho những cái đáng đọc hơn.

Và Trang Hạ vui vẻ tặng Đại học FPT ít sách

Trang Hạ: "Em không lấy tiền đâu...". Nhà báo: "Không, anh chỉ định lấy card thôi mà". Haha

Trang Hạ cho biết trong giai đoạn đầu tiên vanhocmang.net đơn giản mang tính chất một blog chung của những người viết văn học mạng, lưu trữ các sáng tác chuyển từ blog Yahoo!360o sang và tiếp tục công bố sáng tác mới. Qua giai đoạn hai, vanhocmang.net sẽ nâng cấp để cho phép bất kỳ một tác giả nào cũng có thể trực tiếp đăng tải sáng tác mới trên website này một cách bình đẳng và chịu sự biên tập của chính độc giả. (Theo Tuổi trẻ)

Ký tặng sách mệt mỏi luôn

Dưới sự hỗ trợ kỹ thuật từ phía Công ty VN computing, một số công nghệ mới đáp ứng được những yêu cầu của văn học mạng sẽ liên tục được đưa vào ứng dụng và nâng cấp như: deep rack (với tính năng cho phép người viết dễ dàng biết được tầm ảnh hưởng của tác phẩm, người đọc nhanh chóng tìm được tác phẩm phù hợp với mình), lọc ra các comment tốt nhắc tác giả phản hồi... (Theo Tuổi trẻ)

Và những tác phẩm của Trang Hạ

Nếu bạn muốn gửi bài về cho Vanhocmang.net, trước mắt bạn có thể liên hệ với Trang Hạ qua hòm thư: trangha75@yahoo.com

Ai cũng cố xin cho được vài dòng ký tặng....

Xin được chúc Trang Hạ và các bạn văn thành công với Văn học mạng

 

theo TinNhanhBlog

Share on Facebook Share on Twitter Share on Google Plus

About Chinhnd

This is a short description in the author block about the author. You edit it by entering text in the "Biographical Info" field in the user admin panel.